Makale

Türk zabitan yeterliklerinin uluslararası imajı

Türk zabitan yeterliklerinin uluslararası imajı

Ozgur Baris | 13 Nisan 2018 |

Türk zabitan yeterliklerinin uluslararası imajı

 

TÜDEV Kariyer Planlama İktisadi İşletmesi Müdür Yardımcısı ve T/S SAMSUN Eğitim Gemisi Eğitim Koordinatörü Tuğfan Şahin, Türk zabitanlarının sahip olduğu yeterliğin geçerli olmadığı bayrakları ve bu durumun ortaya çıkarmış olduğu sonuçları değerlendirdi

 

Denizcilik eğitimi veren okullarımızda uygulanan eğitimlerin IMO (International Maritime Organization/Uluslararası Denizcilik Örgütü) standartlarına uygun yapıldığı, eğitim metotlarının STCW’ye ve bu Konvansiyonun 2010 Manila Değişikliklerine uyumlu olduğu aşikârdır.                           Peki,  zabitlerimiz yurt dışında hangi bayraklı gemilerde çalışabiliyor, hangi bayraklı gemilerde çalışamıyor? İşte bu soruya detaylı yönleriyle bu yazıda cevap vereceğim.  Uluslararası standartlarda eğitim almamıza rağmen hangi bayrağı taşıyan gemilerde çalışamıyoruz, uluslararası markette çalışma alanlarımız neden kısıtlı, gelin birlikte inceleyelim.

 

Türkiye’nin ev sahipliğinde yapılan 2016 Dünya Denizcilik Günü Açılışı’nda, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanımız Sayın Ahmet Arslan’ın ifadesiyle, Türk Armatörlerinin çalıştırdığı Türk ve yabancı bayraklı gemilerin toplam tonajı yaklaşık 30 milyon dwt’tir.  

 

İdare’den alınan bir Türk yeterliğine sahip olup, görev alacağınız geminin bayrağı Türk Bayrağı’ndan farklı ise o bayrak devletinden yeterliğinize bir endorsement (onay/tasdik) alınması STCW kuralları gereği mecburidir. Bu amaçla, Armatör/İşletmeci firma, çalışacağınız geminin bayrak devletine endorsement başvurusu yapar. Bayrak devleti belli bir ücret karşılığında sahip olduğunuz yeterliğinizi kontrol eder ve daha sonra eğer belgeniz gerçek ise ve belgenizi veren İdare ile endorsement anlaşması varsa endorsement adı verilen tasdik belgesi düzenlenenerek, şirketin ofisine kargo ile gönderilir. Gemide bulunduğunuz kontrat süresince bu endorsement belgeleri de gemide bulunmalı ve PSC denetimlerinde sorulduğunda Kaptan tarafından PSC denetçilerine gösterilmelidir. Eğer bu onay veya uygunluk alınmaz ise, aldığınız eğitim her ne kadar uluslararası standartlara göre yapılırsa yapılsın ilgili bayrak devletinin gemisinde çalışmanıza izin verilmez.

 

Tablo-1’de 01.01.2017 tarihi itibarıyla, Türk Zabitan yeterliğine endorsement vermeyen Bayrak Devletlerinin listesi, neden endorsement vermedikleri ve ilgili bayrak devletlerinin sahip olduğu filonun yaklaşık tonajları hakkında bilgiler bulunmaktadır.

 

ÜLKE ADI

AÇIKLAMA

TONAJ MİKTARI

(DWT)

Hong Kong

STCW I/10 ‘a göre protokol eksik

173.318.337

Yunanistan

STCW I/10 ‘a göre protokol eksik

74.637.988

İngiltere

STCW I/10 ‘a göre protokol eksik

40.985.692

Norveç

STCW I/10 ‘a göre protokol eksik

21.900.458

Danimarka

STCW I/10 ‘a göre protokol eksik

16.893.333

Bermuda

STCW I/10 ‘a göre protokol eksik

10.900.000

İran

STCW I/10 ‘a göre protokol eksik

6.583.064

Kuveyt

STCW I/10 ‘a göre protokol eksik

5.155.256

 

Tablo-1: Türk Zabitan Yeterliliğine Endorsement Vermeyen Bayrak Devletlerinin Listesi

     

 

TÜDEV Kariyer Planlama İktisadi İşletmesi olarak bayrak devletleriyle yapılan görüşmeler sonucu; STCW Regulation I/10’a göre bayrak devletleriyle yapılması gereken karşılıklı MOU’nun (Momerandum of Understanding) eksik olması sebebiyle, bu bayrak devletlerinin Türk Zabitan yeterliklerine endorsement veremedikleri, dolayısıyla Türk Zabitan yeterliğine (C.O.C.-Certificate of Competency) sahip Zabitlerin Tablo-1’de listelenen bayrakları taşıyan gemilerde endorsement probleminden dolayı çalışamadıkları belirlenmiştir.

 

       Türk Ticaret gemi filosunun tonaj ve gemi sayısı olarak azalması ve Türkiye’de faaliyet gösteren denizcilik okulları ile bu okullardan mezun olan zabitlerin sayılarının artması nedeniyle Türk zabitlerinin iş bulma sıkıntıları son zamanlarda artmış bulunmaktadır. Mevcut Türk armatörlerinin gemi filosu yaklaşık 30 milyon dwt iken, sadece Hong Kong bayraklı gemi sayısı 2017 tarihi itibarıyla toplam 2 bin 545 olup, filonun toplam tonajı 113 milyon 841 bin 276 grt’dir. (Yaklaşık 173 milyon dwt; Türk Ticaret filosunun yaklaşık 6 katı) 2

 

       İlgili ülkelerle, T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Türk yeterliklerinin ve sertifikalarının tanınması ve endorsement edilmesi hususunda gerekli girişimlerde bulunulması halinde Türk gemiadamlarının kariyerlerinin gelişimi, Türk zabitlerinin uluslararası markette istihdam edilmeleri ve Türk denizciliğinin ilerlemesi açısından önemli adımların atılmasının mümkün olabileceği düşünülmektedir.

 

Türk zabitlerinin yurtdışındaki firmalarda görev almalarının diğer bir olumlu tarafı ise Türk denizcilerinin yurtdışında kazanacakları (dolar kurundaki) maaşlarının ülkemizin ekonomisine direkt olarak döviz getirisi yapacak olmasıdır.

 

Filipinler’de denizcilerin ülke ekonomisine çok önemli katkıları olduğu bilinen bir gerçektir. Filipinler Merkez Bankası’nın 2016 yılında yapmış olduğu açıklamaya göre Filipinli denizcilerin bir yıl içerisinde ülkeye 5,6 milyar dolar döviz getirdiklerini belirtmiştir.

 

Türk Gemiadamlarının uluslararası firmalarda yabancı personelle birlikte çalışmasında önemli olan diğer bir husus ise sosyal ve kültürel adaptasyondur. Karma personelle beraber çalışabilecek, yemek konusunda farklı yemek kültürlerine adapte olabilecek ve diğer milletlerden personelle uyum içerisinde çalışabilecek gemiadamlarına sahip olmak için bu konuda gerekli seminerlerin ve eğitimlerin düzenlenmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir.

 

Ayrıca, uluslararası düzeyde yapılan konferans ve fuarlarda Bakanlığımızın desteğiyle bu fuarlarda Türk Zabitlerinin tanıtımı amacıyla stand açılarak, konferanslarda konuşmalar yapılarak destek olunması ihtiyacımız olan diğer önemli bir faktör olarak önümüze çıkmaktadır.

 

Türk Deniz Eğitim Vakfı olarak Mayıs 2015’te Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da düzenlenen Europe Crew Connect Fuar ve Konferansı’na, Kasım 2017’de Filipinler’in başkenti Manila’da düzenlenen Global Crew Connect Fuar ve Konferansı’na katılım sağlayarak ülkemizi ve Türk denizcilerini tanıtmaya çalıştık. Bu organizasyonlara Bakanlık düzeyinde katılım sağlanabilir veya katılım yapan kuruluşlara Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından destek sağlanabilir.

 

Türk zabitlerinin, tüm dünya sularında hiçbir sınır olmadan, büyük filolara sahip bayrak devletlerinin gemilerinde de başarılı bir şekilde çalışmaları ve bayrağımızı her yerde gururla temsil etmeleri arzusuyla. Denizde zor şartlar altında çalışan tüm denizcilere Allah selamet versin.

Saygı ve sevgilerimle...

Tuğfan Şahin